CECHY MAKROSKOPOWE
Grupa dojrzałych owocników |
Owocniki owalne, czasem nieregularnie bulwiaste. Podstawa owocnika często w formie trzonopodobnej struktury chaotycznych przerostów gleby i perydium. Wielkość owocników 1-3 cm. Barwa owocnika najpierw kremowo-biała, potem żółtawa, aż do pomarańczowej, czerwonej, czerwono-brązowej. Powierzchnia owocnika gładka, lśniąca, u podstawy często niekompletna, ukazująca strukturę gleby. Gleba młodych owocników biała, potem żółtawa, aż do jasnobrązowej w stadium pełnej dojrzałości, jednorodnie labiryntowata. Pory stosunkowo duże, nieregularne lub wydłużone, otwarte. Konsystencja owocnika miękka, ale zwarta, sprężysta. Na przekroju lub w miejscach uszkodzonych owocniki wydzielają sok mleczny. Za młodu czysto biały, potem lekko żółtawy. Mleczko w smaku gorzkie. Laktacja na ogół nie jest zbyt intensywna. Zapach nieprzyjemny, drażniący, smak gorzki.
|
CECHY MIKROSKOPOWE
Zarodniki w odczynniku Melzera
|
Perydium plektenchymatyczne 100-200 μm, zbudowane z cienkościennych, septowanych strzępek 2-6 μm średnicy. Warstwa zewnętrzna – suprapellis – zbudowana ze splecionych strzępek w zarysie ułożonych trichodermalnie – prostopadle do powierzchni owocnika. Część strzępek tworzy pseudodermatocystydy na powierzchni perydium do 40 μm długości. Głębsza warstwa subpellis zbudowana z luźno splecionych, grubych strzępek o średnicy 8-15 μm. Często można zaobserwować pojedyncze owalne komórki o zróżnicowanej średnicy 10-40 μm. Liczne przewody mleczne – latycyfera o średnicy 6-12 μm. Zarodniki szerokoowalne do owalnych, o średniej wielkości 10-16 x 8-12 μm, Q=1,1-1,3. Zarodniki wyraźnie urzeźbione, niezbyt gęsto pokryte drobnymi, lekko zaostrzonymi kolcami o średniej wielkości 1-2 μm. Najpierw bezbarwne, potem bladożółtawe. Zarodniki wyraźnie amyloidalne. Podstawki cylindryczne, czasem maczugowate lub gruszkowate, hialinowe 30-60 x 10-20 μm, dwu- lub trzyzarodnikowe. W hymenium brak makrocystyd. Subhymenium zbudowane z grubościennych, pryzmatycznych komórek o średnicy 5-20 μm, ułożonych w 2-4 warstwach.
|
|
|
Perydium - przekrój |
Strzępki perydium |
Fragment hymenium |
|
WYSTĘPOWANIE
|
Lactarius borzianus został znaleziony po raz pierwszy w 2010 roku. W momencie znalezienia nie były znane doniesienia o występowaniu tego gatunku w Polsce. Jest gatunkiem rzadkim, charakterystycznym dla średnich i wyższych położeń górskich 900-1800 m n.p.m. W Europie równie rzadko znajdowany. Częstszy w krajach alpejskich.
Beskid Mały – DF 96, Koziniec k. Wadowic, Sierpień 2010
Pieniny - EG 34, Szlachtowa k. Szczawnicy, Wrzesień 2013
Beskid Zachodni – DG16, Zawoja k. Żywca, Wrzesień 2020
|
UWAGI
Grupa dojrzałych owocników |
Lactarius borzianus makroskopowo jest bardzo podobny do innych gatunków w obrębie rodzaju, a szczególnie do L. stephensii. Odróżniają go dwu- lub trzyzarodnikowe podstawki, pseudoparenchymatyczne subhymenium oraz mikoryzowanie wyłącznie z drzewami iglastymi.
|